برنج

راهنمای آلیاژهای برنج

فلز برنج از یک سری آلیاژ مس و حداکثر ۴۰% روی ساخته شده است که نسبت آن‌ دو در آلیاژ، تعیین کننده نوع برنج است. برخی از انواع آلیاژ برنج ها برنز هم نامیده می شوند، هرچند برنز آلیاژی از مس و قلع می باشد. برنج رنگی تقریباً زرد دارد که شبیه به رنگ طلا است و در برابر کدر شدن و لکه دار شدن مقاوم بوده و به راحتی اکسید نمی شود.

انواع برنج

برنج دریاسالار : شامل ۳۰٪ روی همراه با ۱٪ قلع

برنج آلفا : شامل کمتر از ۳۵٪ روی ، که از آن می توان برای کارهایی با فشار بالا، ضربه و سرد استفاده کرد. ساختار کریستالی این نوع برنج FCC است.

برنج بتا : شامل ۴۵٪ تا ۵۰٪ روی که سختی و مقاومت بیشتری نسبت به گرما و فشار و ضربه دارد.

برنج آلفا بتا : شامل ۳۵٪ تا ۴۵٪ روی مناسب برای گرما

برنج آلومینیومی : شامل آلومینیوم است و مقاومت زیادی در برابر خوردگی دارد که از آن در ساخت سکه های اروپایی استفاده می کنند.

برنج آرسنیکی : شامل آرسنیک و آلومینیوم است. این برنج حاوی ۰۳/۰ درصد آرسنیک برای بهبود مقاومت خوردگی در برابر آب می باشد. مانند دیگر گونه های برنج، برنج آرسنیک، زرد روشن، مستحکم و شکل پذیر می باشد. این آلیاژ نیز یک فلز مناسب برای استفاده در لوله کشی است. موارد دیگر استفاده از آن عبارتند از : مبدل های حرارتی، ظروف تزئینی، مخزن ها، لوله ها و بدنه رادیاتور، پایانه های برق، اتصالات لامپ و پریز و قفل ها و پوشش کارتریج.

برنج فشنگی : شامل ۳۰٪ روی

برنج معمولی : شامل ۳۷٪ روی ، ارزان و مناسب برای کارهای بدون گرما

برنج عالی : شامل ۳۵٪ روی و ۶۵٪ مس ، با قابلیت انعطاف پذیری بالا، استفاده شده در ساخت فنر و پیچ ها.

برنج سربی : همان برنج آلفا – بتا همراه با مقداری سرب  است.

برنج پست : شامل ۲۰٪ روی است، با رنگ زرد نزدیک به طلا

برنج دریایی : شبیه به برنج دریا سالار با ۴۰٪ روی و ۱٪ قلع

برنج سفید : شامل بیش از ۵۰٪ روی ، بسیار شکننده

برنج طلایی : نرم ترین فلز برنج است با ۹۵٪ مس و ۵٪ روی که در ساخت مهمات جنگی کاربرد دارد. این نوع برنج، که فلز طلاکاری محسوب می شود، می‌تواند چکش خور شود و یا به راحتی به شکل مورد نظر تبدیل شود. این مورد، فروش ورق برنج را راحت تر و آسان تر خواهد کرد. رنگ برنزی غیرعادی آن و سهولت استفاده از آن در پروژه های مرتبط با صنایع دستی، ایده آل است. برخی از کاربردهای آن عبارتند از معماری، پنجره مشبک سازی، جواهر سازی، دکوراسیون تزئینی، نشان ها ( مدال ها )، دستگیره، سخت افزار دریایی، بدنه خودکار، مداد و…

کاربردهای آلیاژ برنج

وسایل تزئینی، معماری، آلات موسیقی، ابزار آلات، کلید، مجسمه سازی

برق و لوله کشی :برنج اغلب به عنوان یکی از عناصر مورد استفاده در دو سیستم مهم منازل یعنی لوله کشی و سیستم برق استفاده می شود. از جمله کاربردهای آلیاژهای برنجی در این زمینه می توان به پریزها و کلیدهای برق و همچنین شیر آلات و اتصالات مختلف لوله مانند آرنج، پلاگ و کوپلینگ اشاره کرد. برنج اغلب در مواردی که مهم است هیچ جرقه ای ایجاد نشود مثلا اتصالات و ابزارهایی که در نزدیک مواد اشتعال زا یا منفجره قرار دارند به کار می رود.

خودرو و وسایل نقلیه: آلیاژهای برنجی در تنظیماتی که به تماس فلز با فلز نیاز دارند، حداقل اصطحکاک را از خود نشان می دهند و به همین دلیل اغلب در وسایل مکانیکی به کار می روند. از این آلیاژ در چرخ دنده ها، جعبه های محور لوکوموتیو و موتورهای دریایی برنجی استفاده می شود.

راه های تشخیص فلز برنج از مس

همانطور که گفته شد آلیاژ برنج از فلز مس و روی ساخته شده است. رنگ برنج از رنگ مس به حدی متفاوت است که تشخیص آن ها به راحتی صورت می گیرد. اما ممکن است در شرایطی تشخیص این دو فلز دشوار باشد. مثلا در مواردی که برنج حاوی مقادیر بالایی از آلیاژ مس است.

یکی از راه‌های تشخیص این است که فلزی را که در دست دارید را در ابتدا خوب تمیز کنید. به طوری که هیچگونه آلودگی روی سطح آن باقی نماند. در ادامه آن را در زیر یک نور مستقیم قرار دهید. رنگ مس خالص، قرمز متمایل به قهوه ای است، اما برنج طیفی از رنگ های زرد دارد. نسبت های مختلف این فلزات رنگ های مختلف تولید می کند. اما رایج ترین رنگی که از برنج وجود دارد رنگ زرد یا زرد – قهوه ایست که بیشتر به برنز شباهت دارد.

قیمت برنج در ایران و جهان:

قیمت برج  بر اساس دو عامل قیمت گذاری می شود. نرخ روز مس و روی در بورس لندن و نرخ روز دلار، تعیین کننده قیمت به روز آن می باشد. بنابراین با توجه تغییرات لحظه ای این دو عامل قیمت برنج همواره در حال تغییر است.